Dziś zajmiemy się budową jednego z najpopularniejszych narzędzi służących do obróbki a mianowicie wiertłami.
Wiertła służą do wykonywania otworów w pełnych materiałach. Zastosowanie znajdą również w pogłębianiu i poszerzaniu otworów już istniejących. Stosuje się je do obróbki praktycznie wszystkich materiałów, a my skupimy się na obróbce metali.
1. Rodzaje wierteł
- Wiertła monolityczne do stali najczęściej wykonane z HSS, HSS-E lub VHM w zależności od materiału jaki będzie obrabiany. (patrz tabela)
- Wiertła z płytkami wymiennymi – stosowanymi przeważnie przy większych otworach wymagające „płaskiego” dna lub operacjach wytaczania.
- Wiertła z wlutowaną końcówką z węglika spiekanego – jako alternatywa do monolitycznych wierteł dla dużych średnic.
2. Rodzaje mocowań
- Walcowe – najczęściej stosowane
- Chwyt stożkowy Morse’a – różni się od walcowych specjalnym nacięciem które zapobiega obracaniu się wiertła w korpusie mocującym.
3. Zastosowanie wierteł
W poniższe tabeli pokazaliśmy podział wierteł w zależności od obrabianego materiału. Odpowiedni dobór narzędzia ma kolosalne znaczenie na jego zużycie i jakość wykonanej operacji.
| Materiał | Zastosowanie wg. ISO | Przeznaczenie |
| HSS |  |
Stal, materiały nieżelazne |
| HSS-E |  |
stal, stal nierdzewna, żeliwo |
| VHM | |
stal, stal nierdzewna, żeliwo, materiały hartowane |
| G10 |  |
stal, stal nierdzewna, żeliwo, materiały hartowane |
4. Praca wiertła
Przy pracy z narzędziem jakie jest wiertło bierzemy pod uwagę dwa parametry
- Vc (m/min) – Prędkość skrawania to główny czynnik wpływający na prace narzędzia. Im wyższa prędkość tym wyższa temperatura która ma wpływ na trwałość wiertła.
- Fn (mm/obr) – Posuw to parametr wpływający na jakość obróbki ale również tolerancje otworu jak i jego prostolinijność. Ma również wpływ na tworzenie wióra i siłę posuwu który – źle dobrany w obróbce trudnych materiałów może powodować złamanie wiertła.
Ponadto należy zadbać o dobre chłodzenie które ma za zadanie zmniejszyć temperaturę oraz pomóc w odprowadzeniu wióra. Producenci zalecają wiertła z chłodzeniem wewnętrznym, szczególnie przy trudniejszych operacjach.
Odprowadzenie wióra to kolejny aspekt który ma wpływ na jakość obróbki. Wiór może spowodować nierówności na ściankach otworów, zakleszczenie się wiertła lub nawet jego złamanie. Należy zatem cały czas kontrolować wiór podczas procesu skrawania.